Małgorzata pyta: Jak powinna wyglądać wentylacja pomieszczeń dla świń latem?
Spośród wszystkich zwierząt gospodarskich świnie są najbardziej wrażliwe na działanie wysokich temperatur. Dlatego tak ważne jest wentylowanie pomieszczeń dla świń w okresie upałów! Mniej lub bardziej intensywnie, w zależności od tego, w jakim wieku są świnie utrzymywane w danym pomieszczeniu i przy jakim zagęszczeniu obsady. Najprościej mówiąc, im więcej jest cięższych świń, tym wentylacja powinna być bardziej intensywna!
Dobrą jakość powietrza w pomieszczeniach dla trzody chlewnej można uzyskać wyłącznie poprzez usunięcie z tych pomieszczeń nadmiaru wilgoci wydychanej przez zwierzęta oraz szkodliwych gazów, głównie amoniaku, emitowanych podczas rozkładu odchodów/gnojowicy na skutek działania bakterii. Skutecznej wentylacji w gorących porach roku powinno towarzyszyć chłodzenie napływającego do chlewni świeżego powietrza.
Świnie, w zależności od wieku, wydychać mogą znaczne ilości wilgoci (tabela 1). Dla lepszego zrozumienia tego, co może dziać się w chlewni w upały, spróbujmy prześledzić następująca sytuację. Przyjmijmy, że w pomieszczeniu o pow. 120 m2 i wysokości 2,5 m (kubatura = 300 m3) znajduje się 100 tuczników o masie ciała średnio 100 kg. Jeśli każdy tucznik wydycha ok. 2,2 kg pary wodnej na dobę (średnio 92 g/godz.), to sto tuczników wydycha do powietrza 9200 g pary wodnej na godzinę. Paruje też woda z wydalanych odchodów i moczu świń. Przyjmijmy, że temperatura powietrza w chlewni wynosi 30ºC, a wilgotność względna jest równa 70%. Znaczy to, że w każdym 1 m3 powietrza znajduje się 214 g pary wodnej (tabela 2), a w całym powietrzu 300×214 = 64200 g pary wodnej.
Jeśli wyłączylibyśmy wentylację na jedną godzinę, to w pomieszczeniu ze 100 tucznikami zawartość pary wodnej wzrośnie tylko z tytułu wydychanej przez tuczniki pary wodnej o 9200 g (30 g/m3) i w każdym 1 m3 będzie teraz 214+30 = 244 g pary wodnej; wilgotność względna przy temperaturze 30ºC wzrośnie do 80% (tabela 2). Jeśli doliczymy wilgoć z parującej gnojowicy, wilgotność względna może zbliżyć się nawet do 90%. Dosłownie w krótkim czasie możemy mieć tropik w chlewni (wilgotny upał).
W praktyce raczej rzadko zdarza się całkowita awaria wentylacji, ale warto pamiętać, że permanentna mało skuteczna wentylacja w upały powoduje, że świnie są cały czas w stresie cieplnym.
Opr.: ACONAR
Tabela 1. Średnie ilości wilgoci wydychanej w ciągu doby przez świnie w różnym wieku (za: OMAFRA Fanvent Analysis Program)
|
Masa ciała (kg)
|
Ilość wydychanej wilgoci (l/dzień)
|
Loszki i lochy prośne
|
150
200
|
2,8
3,4
|
Lochy laktacyjne
|
160
200
|
4,9
5,4
|
Prosięta odsadzone
|
5
10
20
|
0,8
1,1
1,2
|
Tuczniki
|
25
50
75
100
120
|
1,3
1,9
2,1
2,2
2,4
|
Tabela 2. Ilość pary wodnej (w gramach) w 1 m3 powietrza w zależności od temperatury powietrza oraz jego wilgotności względnej
Temperatura (ºC)
|
Wilgotność względna (%)
|
|
50
|
60
|
70
|
80
|
90
|
100
|
30
|
153
|
183
|
214
|
245
|
275
|
306
|
25
|
116
|
139
|
162
|
185
|
209
|
232
|
20
|
87
|
104
|
121
|
139
|
156
|
173
|
15
|
65
|
78
|
91
|
103
|
116
|
129
|
10
|
47
|
57
|
66
|
76
|
85
|
95
|