Bartek pyta: Czy układając recepturę paszy dla moich świń wystarczy posłużyć się zawartością białka ogólnego w poszczególnych surowcach, czy raczej dla uzyskania paszy o odpowiedniej wartości pokarmowej powinienem przy układaniu receptury wykorzystać zawartość aminokwasów w tych surowcach?

Układając recepturę paszy dla świń najczęściej używamy wskaźnika „białko ogólne” jako jednego z ważniejszych kryteriów określających wartość pokarmową paszy. Takie postępowanie nie jest do końca prawidłowe, bo pasza nie zaspokaja potrzeb świń na białko ogólne! Mówiąc wprost – świnie nie potrzebują białka ogólnego, natomiast potrzebują aminokwasy, z których zbudowane jest każde białko (znanych jest ok. 20 aminokwasów).

Zawarte w paszy różne białka po spożyciu ulegają w przewodzie pokarmowym świni strawieniu, czyli rozkładowi do pojedynczych aminokwasów, które następnie są wchłaniane przez ścianki jelita i dostarczane poprzez krwiobieg do poszczególnych tkanek, gdzie syntetyzowane są nowe białka potrzebne do wzrostu i prawidłowego funkcjonowania organizmu świni.

Jeśli nawet podczas układania receptury dla uzyskania potrzebnej wartości pokarmowej paszy posłużymy się zawartością białka ogólnego w poszczególnych surowcach, to i tak na koniec należy koniecznie sprawdzić w gotowej już recepturze zawartość różnych aminokwasów, w tym przede wszystkim tych dziesięciu najważniejszych nie syntezowanych przez organizm świni (egzogennych), które muszą być dostarczone wraz z paszą (lizyna, metionina, cystyna, treonina, tryptofan, izoleucyna, histydyna, walina, arginina i fenyloalanina oraz względnie egzogenna tyrozyna). Najważniejszym dla świń aminokwasem spośród tych dziesięciu jest lizyna, w stosunku do której określana jest zawartość pozostałych aminokwasów pokrywających zapotrzebowanie świń.

Aby ułożona przez nas receptura paszy dokładnie pokrywała zapotrzebowanie świń na aminokwasy, należy także uwzględnić ich różną strawność jelitową w poszczególnych surowcach paszowych. Niektóre surowce mogą zawierać nawet duże ilości potrzebnych aminokwasów, ale ich strawność może być niska i w związku z tym dla uzyskania paszy o potrzebnej wartości pokarmowej należy uwzględnić ten fakt i wprowadzić do paszy taką ilość poszczególnych surowców paszowych, by suma zawartych w nich aminokwasów strawnych była zgodna z zapotrzebowaniem świń.

Jeśli ze względów ekonomicznych w celu zmniejszenia kosztów żywienia obniżymy zawartość białka ogólnego w paszy i z tego powodu wystąpi niedobór któregoś z aminokwasów egzogennych (wówczas taki aminokwas nazywamy limitującym), należy albo zwiększyć udział surowca bogatego w ten aminokwas, albo – jeśli okaże się to tańsze – wprowadzić do paszy aminokwas syntetyczny. Warto pamiętać, że niedobór każdego z aminokwasów egzogennych powoduje pogorszenie wskaźników wzrostu i wykorzystania paszy, a także niższą wydajność reprodukcyjną.

Podsumujmyzatem:

·        spożywane w paszy białka są trawione w przewodzie pokarmowym, a przez jelita wchłaniane są wyłącznie pojedyncze aminokwasy. Dlatego ważniejszym niż „białko ogólne” wskaźnikiem wartości pokarmowej paszy jest suma zawartości aminokwasów strawnych.

·        białka w organizmie świni są syntetyzowane z aminokwasów. Niektóre aminokwasy (egzogenne) muszą być dostarczone świniom w paszy, a jeśli ich zawartość w paszy jest niższa w stosunku do zapotrzebowania świni, to pogorszeniu ulegają wskaźniki produkcyjne.

·        coraz częściej bardziej opłacalne jest obniżenie udziału w paszy drogiego surowca białkowego i tym samym zmniejszenie zawartości białka ogólnego w paszy przy jednoczesnym uzupełnieniu zawartości aminokwasów egzogennych aminokwasami syntetycznymi.

Opr.: ACONAR