Stanisław Ignatowicz

Samodzielny Zakład Entomologii Stosowanej

SGGW Warszawa

Muchy w chlewni i ich zwalczanie

Mucha domowa od dawna towarzyszy człowiekowi i razem z nim rozprzestrzeniła się szeroko po całym świecie. Występuje wszędzie tam, gdzie żyją ludzie i żywi się tym samym pokarmem, co człowiek. Przebywa wokół nas i naszych zwierząt inwentarskich, którym bardzo dokucza swoim natręctwem.

Muchy domowe znamy dobrze. Wiemy, że nie są to duże owady. Mają ciało długości 7–9 mm, z szarym tułowiem, na którym są podłużne, jasne linie. Na odwłoku, od strony grzbietowej, widać czarny pasek. Jaja much są białe, owalne, długości 1–1,5 mm. Białe larwy, zwane czerwiem, osiągają nawet do 15 mm długości i mają charakterystyczny stożkowaty kształt; przedni ich odcinek ciała jest zwężony, a tylny rozszerzony. Poczwarka muchy, zwana bobówką, jest ciemnobrunatna, długości do 8 mm.

Rozwój i płodność much

Muchy pojawiają się w budynkach inwentarskich wiosną, ale w większej liczebności występują latem, w lipcu i sierpniu. Były jednak lata, jak np. w ostatnich kilku sezonach, kiedy muchy licznie występowały już w maju.

W rozwoju much wyróżnia się następujące stadia rozwojowe: jajo, larwa, poczwarka i osobnik dorosły. Muchy składają drobne jaja na wilgotne śmieci, odpady rzeźnicze, na kał, obornik, w gnojowicę świń, w odchody drobiu i innych zwierząt inwentarskich i domowych. W ciągu życia samica może złożyć 5–6 złóż po 75–150 jaj. Jeśli w pomieszczeniu temperatura powietrza waha się od 17 do 20°C, wówczas już po 8–15 godzinach ze złożonych jaj wylęgają się larwy. Larwy intensywnie żerują, szybko rosną i stopniowo zamieniają swój substrat, w którym bytują, w półpłynną masę. Larwy linieją trzykrotnie. Starszy czerw przebywa tuż pod powierzchniową warstwą kału, gnojowicy lub obornika…