Odpowiedzi na pytania z TCh numer 12/2010

Pan Jerzy z woj. łódzkiego zapytał nas czy prowadzi się gdzieś badania nad uszlachetnianiem roślinnych surowców białkowych, które mogłyby stanowić tańszą alternatywę dla obecnie stosowanych do produkcji mieszanek paszowych dla prosiąt ssących komponentów białkowych.

Układając recepturę dobrej paszy dla prosiąt ssących musimy dążyć do kompromisu między wartością pokarmową danego surowca paszowego bogatego w białko, który będzie charakteryzował się wysoką smakowitością oraz dobrą strawnością a kosztem tego surowca, użytego do wyprodukowania zaproponowanej mieszanki paszowej. Wiadomo, że zastosowanie w mieszankach paszowych dla prosiąt ssących wysokiej jakości białkowych surowców pochodzenia zwierzęcego (np. odtłuszczone mleko w proszku, mączki rybne, plazma krwi) jest najczęściej dość kosztowne. Problem ułożenia dobrej receptury paszy dla prosiąt, a potem jej wyprodukowania, dodatkowo komplikują podwyższone w ostatnim czasie przez prawo UE wymagania związane z zagwarantowaniem bezpieczeństwa żywności; użyte surowce, zwłaszcza pochodzenia zwierzęcego, muszą mieć specjalne certyfikaty gwarantujące ich bezpieczeństwo dla zdrowia zwierząt i ludzi.

Z przytoczonych powyżej powodów coraz częściej podejmowane są w Europie i na świecie prace badawcze nad opracowaniem technologii uzdatniania tańszych białkowych surowców pochodzenia roślinnego i zwiększenia ich wartości pokarmowej (polepszenie składu aminokwasów oraz strawności i przyswajalności) jako surowca do produkcji mieszanek paszowych dla prosiąt ssących. Dobrym przykładem mogą tu być stosowane z powodzeniem specjalne ekstrakty białkowe z poekstrakcyjnej śruty sojowej, które, chociaż posiadają wysoką wartość pokarmową, są również dość drogie. Oczekuje się więc, że proponowane nowe technologie pozwolą wyprodukować surowce o wysokiej wartości pokarmowej, a przy tym tańsze i tym samym możliwe do zakupu po cenach konkurencyjnych w stosunku do tych, jakie są obecnie proponowane.

Naukowcy ze Stanowego Uniwersytetu w Północnej Karolinie (USA) wspólnie z grupą naukowców z Korei Płd. postanowili wykorzystać do wyprodukowania mieszanki paszowej dla prosiąt ssących produkt uzyskiwany na drodze naturalnej fermentacji poekstrakcyjnej śruty sojowej przy użyciu jednego z licznych szczepów popularnej pleśni Aspergillus oryzae. Warto przy tym wiedzieć, że ten gatunek pleśni nie wytwarza mikotoksyn i jest od wielu tysięcy lat wykorzystywany w krajach azjatyckich do produkcji popularnej tam żywności. Fermentacja śruty sojowej przy użyciu Aspergillus oryzae nie tylko zwiększa jej strawność, ale także obniża zawartość substancji antyżywieniowych, głównie inhibitorów trypsyny, obecnych w typowej poekstrakcyjnej śrucie sojowej.

Przeprowadzone doświadczenia żywieniowe na prosiętach ssących karmionych mieszanką paszową, w której sproszkowane mleko chude, poekstrakcyjną śrutę sojową lub plazmę krwi zastąpiono poekstrakcyjną śrutą sojową poddaną wcześniejszej fermentacji pleśniowej wykazały, że ten nowy surowiec paszowy charakteryzuje się zdecydowanie wyższą wartością pokarmową w porównaniu do powszechnie stosowanej poekstrakcyjnej śruty sojowej. Z powodzeniem może też zastępować w paszy dla prosiąt sproszkowane mleko chude, pod warunkiem, że pasza zostanie wzbogacona dodatkiem laktozy i niektórych aminokwasów (lizyna, metionina). Należy przy tym podkreślić, że poddana fermentacji pleśniowej poekstrakcyjna śruta sojowa jest znacznie tańszym surowcem paszowym w porównaniu do mleka chudego w proszku czy plazmy z krwi.

Oprac.: ACONAR

na podstawie:

S.W.Kim i in.: Fermented soybean meal as a vegetable protein source for nursery pigs: I. Effects on growth performance of nursery pigs. Journal of Animal Science, 2010, 88:214-224.