Marek Gasiński

SAN-VIT Gniezno

Najczęstsze nieprawidłowości w rozrodzie świń

Racjonalna produkcja trzody chlewnej wymusza na hodowcach i producentach konieczność wyeliminowania wszystkich, nawet najdrobniejszych elementów uniemożliwiających uzyskiwanie maksymalnych efektów produkcyjnych.

Jednym z najważniejszych elementów, mających ogromny wpływ na całokształt produkcji, jest prawidłowo prowadzony rozród i właśnie w rozrodzie tkwią ogromne, nie wykorzystywane często rezerwy (również ekonomiczne). Głównym czynnikiem decydującym o opłacalności produkcji jest liczba tuczników sprzedanych od jednej lochy w ciągu roku. Potencjał rozrodczy naszych świń kształtuje się na poziomie 18 sztuk urodzonych w jednym miocie, tzn. ponad 40 prosiąt odchowanych od jednej lochy w ciągu roku (przy indeksie wyproszeń - 2,4 miotu rocznie). Wykorzystywanie tego potencjału, choćby tylko na poziomie ok. 60% (dotychczas wykorzystany on jest, co najwyżej w ok. 40%), pozwoliłoby na odchowanie ok. 20 prosiąt.

Jednak nadal w naszym kraju średnia liczba odchowanych i sprzedanych prosiąt (tuczników) od jednej loch nie przekracza 16 sztuk (od statystycznej lochy, tj. przy liczebności stada podstawowego prawie 2 miliony loch - ok. 12-14 sztuk). Dla porównaniu w krajach EU liczba ta wynosi w chwili obecnej 20-22 sztuki (od statystycznej lochy ok. 18 sztuk).

Efektywność produkcji żywca wieprzowego zależy, więc od liczby prosiąt odchowanych w ciągu roku, tzw. plenności gospodarczej, ta z kolei zależna jest od trzech podstawowych czynników:

- częstotliwości oproszeń (liczby porodów) - w ok. 60%,

- w ok. 20% od liczby urodzonych w miocie prosiąt,

- w ok. 20% od liczby upadków.

Niedostateczne wykorzystywanie potencjału rozrodczego użytkowanych w większości naszych krajowych chlewni loch jest jedną z przyczyn nierentowności chowu świń lub zbyt wysokich jego kosztów. Do najczęściej popełnianych błędów w tym zakresie zalicza się m.in.:

-       nieumiejętne korzystanie lub całkowity brak zainteresowania biotechnicznymi metodami kierowania rozrodem (inseminacją, stymulacją rui, diagnozowaniem ciąży itd.),

-       błędy w zakresie organizacji produkcji, szczególnie zaś prowadzenia rozrodu,

-       zbyt długi okres laktacji a w jej konsekwencji - wydłużony czas pomiędzy odsadzeniem prosiąt a ponownym pokryciem lochy.