Bożena Rutkowska-Pejsak
Vet-Trade, Lesznowola

Efektywność szczepień w zwalczaniu zakażeń cirkowirusem świń

Circowirus świń typ 2 (PCV 2) występuje powszechnie (ubikwitarnie) w populacji świń na całym świecie. Badania serologicznie wykazały, że prawie 100% świń ze stad zbadanych w Europie, Stanach Zjednoczonych i Kanadzie posiadało przeciwciała dla tego wirusa. 

PMWS występuje w zasadzie wszędzie tam, gdzie prowadzony jest intensywny chów świń. W Europie kliniczne przypadki PMWS potwierdzono przede wszystkim w dużych stadach świń, w których obserwowano kliniczne objawy tej choroby. Szczególnie dużo ognisk tej choroby stwierdza się aktualnie w Danii, Hiszpanii, w Niemczech i w USA oraz Kanadzie. Wirus ten jest jednoznacznie potwierdzonym czynnikiem etiologicznym takich zespołów chorobowych jak, poodsadzeniowy wielonarządowy zespół wyniszczający (porcine multisystemic wasting syndrom - PMWS),  zespół zaburzeń w rozrodzie świń oraz zespół zaburzeń przewodu pokarmowego u warchlaków i tuczników. Wszystkie wymienione zespoły chorobowe określa się w Europie skrótem PCVD – porcine circovirus diseases – choroby cirkowirusowe świń.

Gatunkami wrażliwymi na zakażenie PCV 2 są świnie i dziki. Aktualnie największe straty spowodowane są występowaniem PMWS oraz zaburzeniami w rozrodzie świń. Do infekcji PCV 2 dochodzi przez kontakt świń wrażliwych ze zwierzętami zakażonymi oraz ich wydzielinami, lub drogą erogenną. Wirus ten może przekraczać barierę łożyskową i zakażać płody wewnątrzmacicznie. Cirkowirusy mogą wywoływać zakażenia przetrwałe. Wykazano, że wirus może utrzymywać się w organizmie przez długi okres, mimo obecności przeciwciał. Choroba dotyczy zazwyczaj świń w wieku 2 – 4 miesięcy i występuje we wszystkich rodzajach ferm. Najbardziej charakterystycznym objawem PMWS jest postępujące wyniszczenie organizmu. Często stwierdza się bladość skóry, podwyższoną ciepłotę ciała, brak apetytu, zaburzenia oddechowe, rzadziej biegunkę. W początkowej fazie choroby może dochodzić do powiększenia węzłów chłonnych,

W Polsce, badania kliniczne i laboratoryjne, w zakresie występowania PMWS w chlewniach krajowych przeprowadzono w Państwowym Instytucie Weterynaryjnym w Puławach. Wykazano, że w 80% ferm o liczbie loch powyżej tysiąca, w których obserwowano objawy kliniczne typowe dla PMWS wśród warchlaków lub tuczników przyczyną tej choroby był PCV 2. W chlewniach liczących od 500 do 1000 loch wskaźnik ten sięgał 70%, w gospodarstwach od 100 do 500 loch około 50%.