Zygmunt Pejsak

Państwowy Instytut Weterynaryjny - Państwowy Instytut Badawczy w Puławach

Ważne zalecenia umożliwiające zmniejszenie zużycia paszy na jednostkę przyrostu masy ciała świń

Coraz droższe zboża, a w konsekwencji coraz droższa pasza, przy jednocześnie niskiej cenie żywca wieprzowego są główną przyczyną nie opłacalnej, od kilkunastu miesięcy, produkcji prosiąt i tuczników w Polsce, oraz w wielu rozwiniętych rolniczo krajach świata z USA włącznie.

W wielu gospodarstwach koszty paszy sięgają aktualnie 80% całkowitych nakładów na produkcję żywca wieprzowego. Można sądzić, że wraz z rozwojem produkcji biopaliw oraz wysokimi cenami ropy naftowej ceny zbóż pozostaną na wysokim poziomie. Dlatego też, dla poprawienia rentowności produkcji należy robić wszystko by ograniczyć zużycie paszy na przyrost jednostki masy ciała (m.c.) do możliwie najniższego poziomu. Dróg, które prowadzą do zmniejszenia zużycia paszy jest wiele. Wydaje się, że wielu hodowców zapomina o najprostszych.

Poniżej podano szereg przedsięwzięć, których efektem końcowym jest ograniczenie zużycia paszy przez świnie – na jednostkę przyrostu masy ciała.
Przede wszystkim należy pamiętać, że współczynnik wykorzystania paszy zależy w głównej mierze od właściwego zbilansowania mieszanki (dawki) pod względem energetyczno-białkowym oraz uwzględnienia profilu aminokwasowego, który powinien być zbliżony do białka komplementarnego.

Po drugie, zużycie paszy wzrasta w przypadku zwiększania wagi ubojowej świń – ponad optymalną. Dlatego też przy drogich paszach należy solidnie pilnować by tuczniki sprzedawać w  wadze, przy której zużycie paszy jest najmniejsze. Wskaźnik ten kształtuje się różnie w różnych krajach i zależny jest od wielu czynników. Przede wszystkim od aktualnych cen paszy i ceny 1 kg żywca.

            Z pewnością zużycie paszy granulowanej jest niższe niż paszy sypkiej. Wykorzystując pasze granulowane przede wszystkim poprawia się wykorzystanie paszy ale także wpływa się na zwiększenie dobowych przyrostów m.c. W fermach Pig Improvement Company (PIC) wykazano, że stosując pasze granulowane poprawiono współczynnik wykorzystania paszy o 7% i zwiększono dobowe przyrosty o 2%.

Ważny jest także stopień rozdrobnienia cząstek składników paszy. Dowiedziono, że optymalna z punktu widzenia wykorzystania wielkość rozdrobnionych składników paszy to 700 µ. Zwiększenie wielkości komponentów paszy o każde 100 µ wpływa na pogorszenie jej wykorzystania o 1,3%, co oznacza, że w przypadku paszy, do produkcji której użyto cząsteczki rozdrobnionego ziarna o wielkości 1100 µ, jej zużycie będzie o ponad 5% większe w stosunku do zużycia paszy, do produkcji której wykorzystano komponenty o wielkości 700 µ.

Myśląc o ograniczaniu zużycia paszy należy konsekwentnie zwalczać szczury. Warto pamiętać, że dorosły szczur zjada około 9 kg paszy/rok, co oznacza, że około 30 szczurów zje paszę niezbędną dla odchowania jednego tucznika.