Grzegorz Zając
Zagadnienia związane z rejestracją świń
Wprowadzenie od stycznia 2009 r. kontroli gospodarstw w zakresie spełniania wymogów wzajemnej zgodności (ang. cross-compliance) i powiązanie wysokości przyznawanych płatności bezpośrednich oraz niektórych płatności w ramach PROW 2007-2013 z przestrzeganiem tych przepisów budzi obawy u wielu rolników. Czy są one uzasadnione?
W niniejszym artykule przedstawiamy podstawowe wymogi z zakresu zarządzania, umieszczone w Obszarze A załącznika III do rozporządzenia Rady nr 1782/2003, obejmujące m.in. identyfikację i rejestrację zwierząt.
Głównym celem Systemu Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt (IRZ), administrowanego przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, jest zapewnienie bezpieczeństwa żywności zgodnie z wymogami Unii Europejskiej a przez to uzyskanie pełnego dostępu do rynku produktów pochodzenia zwierzęcego innych państw członkowskich UE.
Obowiązki posiadacza zwierząt w zakresie identyfikacji i rejestracji zwierząt określa Ustawa z 2 kwietnia 2004 r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt, której zapisy mówią jednoznacznie, że posiadacz więcej niż jednej świni ma obowiązek zarejestrować siedzibę stada, aby móc rejestrować wszystkie urodzenia, wybycia i przybycia do stada. Po złożeniu stosownego wniosku, decyzją kierownika biura powiatowego ARiMR zostaje mu nadany niepowtarzalny w skali kraju 9 cyfrowy numer producenta (EP). Rolnik musi też złożyć wniosek o rejestrację siedziby stada. Do 9-cyfrowego numeru producenta dodawany jest wówczas 3-cyfrowy numer stada (jeśli podmiot posiada więcej stad, każdemu nadawany jest inny numer). W momencie rejestracji siedziby stada należy również złożyć pierwszy dokument informujący o liczbie zwierząt w stadzie tzw. Zgłoszenie świń do rejestru. Od tego momentu posiadacz stada zobligowany jest do założenia i prowadzenia Księgi Rejestracji Świń, oddzielnej dla każdej siedziby stada, jeśli posiada więcej niż jedno stado świń. Dalsze jego obowiązki to dokonywanie wpisów w KRŚ w terminie do 7 dni od zaistnienia zdarzenia oraz zgłaszanie na bieżąco wszelkich zmian stanu stada: sprzedaży, zakupu, upadków, uboju gospodarczego, zabicia (ubój z konieczności). Dokonywać tego należy na formularzu Zgłoszenia zmiany stanu stada świń, opatrzonego podpisami nabywającego i zbywającego.
Jest jeden wyjątek, kiedy nie ma obowiązku rejestracji siedziby stada i zgłaszania zakupu świń – kiedy nabywca zaopatruje się w jedną sztukę na użytek własny z przeznaczeniem do uboju domowego. Nie ma znaczenia czy jest to 15-kilogramowe prosię czy 100-kilogramowy tucznik. O takim zdarzeniu Agencję informuje tylko sprzedający na formularzu Zgłoszenia zmiany stanu stada świń, zaznaczając rubrykę „SPRZEDAŻ świni posiadaczowi, który będzie utrzymywał świnię z przeznaczeniem na własne potrzeby”, ale na zgłoszeniu musi być czytelnie wypełnione imię i nazwisko nabywcy.
Świnie muszą być oznakowane w sposób trwały, poprzez wytatuowanie numeru identyfikacyjnego w obu małżowinach usznych (w prawej tatuuje się 7 pierwszych znaków, w lewej pozostałe) albo na grzbiecie lub kolczykowanie (na lewym uchu). Kolczyki mogą pochodzić wyłącznie od dostawcy z Listy dostawców kolczyków, prowadzonej przez Agencję. Aby je zamówić, właściciel stada wypełnia formularz Zamówienia kolczyków, w którym obowiązkowo musi podać następujące informacje:
- numer siedziby stada,
- numer zamawianych kolczyków oraz ich ilość,
- wskazanie dostawcy, u którego chce złożyć zamówienie,
- deklarację dotyczącą sposobu odbioru kolczyków,
- datę oraz podpis zamawiającego,
- dokładny adres zamawiającego.
