Krzysztof Lipiński

Katedra Żywienia Zwierząt i Paszoznawstwa,

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Aminokwasy w żywieniu świń cz. II

Białko jest podstawowym składnikiem budulcowym i funkcjonalnym w organizmie. Zbudowane jest z aminokwasów, które łącząc się tworzą peptydy, stanowiące składnik struktur białkowych. Źródłem aminokwasów w żywieniu świń jest białko paszowe oraz dodatki paszowe (aminokwasy czyste).

Powstają one w drodze fermentacji (lizyna, treonina, tryptofan) lub syntezy chemicznej (metionina). Jako dodatki paszowe aminokwasy produkowane są obecnie na skalę przemysłową i są powszechnie stosowane w produkcji mieszanek paszowych. Przyjmuje się, że aminokwasy uzyskane na drodze syntezy chemicznej lub w wyniku procesów fermentacyjnych są w 100% wchłaniane „trawione” w przewodzie pokarmowym. Dodawanie czystych aminokwasów do mieszanek paszowych pozwala na precyzyjniejsze pokrycie potrzeb zwierząt na aminokwasy. Właściwe zbilansowanie zawartości aminokwasów w dawce pokarmowej pozwala na lepsze wykorzystanie białka oraz zmniejsza wydalanie azotu do środowiska. Umożliwia również stosowanie diet niskobiałkowych, co wpływa korzystnie na zdrowotność zwierząt. Mieszanki paszowe o obniżonej zawartości białka i uzupełnione czystymi aminokwasami charakteryzują się mniejszym kosztem surowcowym. Oczywiście poprawność takiego założenia zależy od bieżącej ceny pasz wysokobiałkowych i czystych aminokwasów. Ceny tych ostatnich jednak systematycznie maleją.

W żywieniu świń największe znaczenie mają lizyna, aminokwasy siarkowe (metionina+cystyna), treonina, tryptofan, walina i izoleucyna. W ziarnie zbóż, które stanowi podstawowy składnik mieszanek paszowych dla świń, pierwszym aminokwasem ograniczającym wartość odżywcza białka jest lizyna, drugim natomiast jest treonina lub tryptofan (ziarno kukurydzy).

Treonina (kwas L-α-amino-β-hydroksymasłowy) jest po lizynie najważniejszym aminokwasem z praktycznego punku widzenia. Zarówno ze względu na jej funkcje jak i konieczność uzupełniania dawek pokarmowych w ten aminokwas. W praktyce istnieje potrzeba jej dodawania do dawek pokarmowych dla większości grup świń.