Mariusz Soszka
Instytutu Żywienia Zwierząt i Bromatologii
Uniwersytet Przyrodniczy w Lubinie
Zasady wprowadzania do stada nowych osobników stada podstawowego
Jednym z podstawowych elementów chowu świń prowadzonego w cyklu zamkniętym jest odpowiednie postępowanie ze stadem podstawowym. Powszechnie wiadomo, że zapewnienie lochom i knurom odpowiednich warunków zaprocentuje zdrowym i licznym miotem, zaś potomstwo pochodzące od niedożywionego lub chorego pokolenia rodzicielskiego już na starcie jest słabsze i bardziej chorowite, co przekłada się na wyższe koszty chowu tych zwierząt. Niestety często zdarza się, że hodowcy lekceważą wszelkie czynności związane z prawidłowym utrzymaniem loch i knurów, co niekorzystnie odbija się na efektach ekonomicznych uzyskiwanych na ich chlewniach.
Prawidłowy chów stada podstawowego nie ogranicza się wyłącznie do odpowiedniej profilaktyki, zapewnienia odpowiedniego mikroklimatu, wody, podawania pełnowartościowej, odpowiednio zbilansowanej paszy dla poszczególnych grup produkcyjnych, a więc loszek, loch luźnych, loch prośnych, loch karmiących, knurków i knurów, ale wiąże się również ze starannie prowadzoną selekcją oraz wyborem odpowiednich osobników do krzyżowania, co niejednokrotnie oznacza konieczność wprowadzania do stada wysokowartościowych pod względem genetycznym oraz zdrowotnym nowych osobników, często z pochodzących z innych ferm trzody. Wprowadzanie do własnego stada nowych osobników pochodzących z ferm hodowlanych pozwala na szybkie zwiększenie postępu hodowlanego oraz wyklucza krzyżowanie ze sobą osobników spokrewnionych, co pozytywnie wpływa na osiągane później efekty hodowlane. Podstawowym i bardzo często występującym błędem popełnianym przez wielu hodowców jest bezpośrednie wprowadzanie nowo zakupionych zwierząt do swojego stada podstawowego bez wcześniejszego okresu izolacji (kwarantanny) tych zwierząt, czego skutkiem może być ich zapadnie na liczne choroby, występujące w naszej chlewni. Musimy być świadomi, że zwierzęta hodowlane pochodzące ze stad zarodowych, w których stale monitorowany jest ich status zdrowotny są wolne od większości chorób występujących na fermach towarowych, a wprowadzenie tych zwierząt do stada podstawowego bez wcześniejszej kwarantanny narazi je na niebezpieczeństwo zapadnięcia na choroby powszechnie występujące w stadach towarowych. Pomimo szeroko zakrojonego doradztwa, w niektórych chlewniach ciągle zdarza się, że u loszek i knurków pochodzących z ferm o bardzo wysokim statusie zdrowotnym, wolnych od chorób powszechnie występujących na fermach towarowych, a więc PRRS, mykoplazmowego zapalenia płuc, ZZZN, pleuropneumonii, różycy itp. po przewiezieniu na fermę towarową dochodzi do zachorowań z widocznymi objawami klinicznymi, co wiąże się z dodatkowymi kosztami na leczenie oraz opóźnia pierwszą ruję lub niekorzystnie wpływa na libido. Dodatkowo zdarza się, że właściciele tych ferm nie widząc winy po swojej stronie oskarżają gospodarstwo, w którym zakupili zwierzęta hodowlane o sprzedaż chorego materiału.
Transport jako czynnik warunkujący zdrowotność nowo zakupionych zwierząt Pierwszym czynnikiem warunkującym zdrowotność naszych nowo zakupionych zwierząt jest ich odpowiedni transport z fermy zarodowej do naszej fermy. Warunki transportu zwierząt są regulowane przez odpowiednie rozporządzenia, nakładające na przewoźników obowiązki, które jednak nie zawsze są przestrzegane. Poza tym zwierzęta zarodowe często transportowane są przez hodowców własnymi środkami transportu typu przyczepka samochodowa lub bus, a to w żaden sposób nie jest już kontrolowane. W świetle przepisów właściciel zwierząt może przewozić własne zwierzęta, własnym środkiem transportu na odległość mniejszą niż 50 km, w przypadku przewozu zwierząt na dalsze odległości należy wynająć odpowiednio przystosowany do transportu zwierząt pojazd. Pod szeroko rozumianym określeniem transport zwierząt rozumiemy załadunek zwierząt, ich przewóz oraz rozładunek. Wszelkie czynności z tymi związane powinny odbywać się w odpowiednich warunkach.
