Zygmunt Pejsak

Zakład Chorób Świń

Państwowy Instytut Weterynaryjny - Państwowy Instytut Badawczy w Puławach

Chroniczna postać pleuropneumonii świń – choroba nie łatwa do rozpoznania klinicznego

Obserwacje epizootiologiczne oraz wyniki badań klinicznych i anatomopatologicznych przeprowadzonych w chlewniach wielkotowarowych, w których stwierdzano nagłe zachorowania świń – przede wszystkim starszych warchlaków i tuczników – z ostrymi objawami ze strony układu oddechowego, wskazują, że ta wysoce zaraźliwa choroba układu oddechowego warchlaków i tuczników nieprzerwanie od 20 lat występuje dość powszechnie w naszym kraju. 

Cechą charakterystyczną pleuropneumonii są nagłe padnięcia zwierząt lub, co obserwuje się zdecydowanie częściej, zahamowanie rozwoju świń chorujących na postać chroniczną pleuropneumonii, z którą do czynienia mamy najczęściej.

Ekonomiczne skutki występowania omawianej choroby coraz rzadziej wynikają z padnięć zwierząt, natomiast coraz częściej z powodu zahamowania przyrostu masy ich ciała oraz wysokich kosztów leczenia. W ciągu ostatniego dziesięciolecia obserwuje się gwałtowne rozprzestrzenianie się zakażeń nowymi nieznanymi dotychczas w Polsce serotypami Actinobacillus pleuropneumoniae (App), co związane jest z upowszechniającym się międzynarodowym obrotem prosiąt i warchlaków. Warto wspomnieć, że w roku 2010 zaimportowano do Polski około 1.000.000 żywych świń, przede wszystkim z Danii i Holandii.

Występowanie

Pierwsze kliniczne przypadki pleuropneumonii świń zostały stwierdzone w Anglii dopiero pod koniec lat pięćdziesiątych ubiegłego stulecia. Wraz z intensyfikacją produkcji trzody chlewnej choroba ta pojawiła się w późniejszym okresie. Można stwierdzić, że w okresie od momentu stwierdzenia pierwszego przypadku tej choroby do chwili obecnej objęte pleuropneumonią świń zostały wszystkie kraje produkujące tuczniki.

Warto zauważyć, że występowanie różnych serotypów App jest w znacznej mierze ograniczone terytorialnie. I tak, dane z USA i Kanady wskazują, że w Ameryce Płn. Najczęściej izolowane są serotypy 1, 2 i 5, w Europie izoluje się przede wszystkim serotyp 1, 2 i 3, a w Azji serotyp 2 i 5. W Polsce najczęściej występującymi serotypami są serotyp 2, 4, 6 i 9.

Zróżnicowane jest także natężenie występowania omawianej choroby w poszczególnych krajach. Dla przykładu w Danii 22-26% badanych płuc należących do świń rzeźnych dotkniętych było pleuropneumonią. W Szwajcarii chorobę tę stwierdzono w 6,5% gospodarstw, a w Anglii różne postacie pleuropneumonii występowały w 56% chlewni. W Polsce seroreagentów dla App stwierdzono w roku 2009 w około 40% badanych stad średnio i wielkotowarowych.