Małgorzata Kasprowicz-Potocka

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Aminokwasy z „drugiego” planu

W żywieniu świń zainteresowanie składem aminokwasowym białka w zasadzie ogranicza się do 5 aminokwasów: lizyny, metioniny z cystyną, treoniny i tryptofanu. Są to nie tylko aminokwasy niezbędne, ale także najczęściej niedoborowe w paszach dla świń. Ich bilansowanie uważa się za niezbędny element przygotowania prawidłowej dawki żywieniowej dla trzody chlewnej. Wybrane aminokwasy stanowią jednakże tylko część z 20 aminokwasów wchodzących w skład białka zwierzęcego. Pozostałe są niemniej ważne, choć ich suplementacja nie zawsze wydaje nam się potrzebna.

L- walina

L-walina jest kolejnym aminokwasem limitującym wykorzystanie białka z paszy. Walina należy do niezbędnych aminokwasów o rozgałęzionym łańcuchu. Bierze udział w przemianach metabolicznych, współreguluje poziom cukru we krwi. Walina stymuluje centralny układ nerwowy i jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania psychiki. Niedobór waliny może wpływać na niedobór mieliny w nerwach i prowadzić do zwyrodnieniowych chorób neurologicznych. L-walina zapobiega rozpadowi mięśni poprzez dostarczanie im dodatkowej glukozy do produkcji energii podczas intensywnego wysiłku fizycznego. Aminokwas pomaga usunąć toksyczny nadmiar azotu z wątroby i jest odpowiedzialny za transport azotu do innych tkanek w organizmie. Zbyt duże spożycie waliny w diecie może negatywnie wpłynąć na funkcję wątroby i nerek oraz zwiększyć ilość amoniaku w organizmie. Aminokwas występuje w produktach zwierzęcych (mięso), orzechach i białku sojowym.

Mavromichalis i inni (2001) badali zapotrzebowanie prosiąt ssących na walinę. Mieszanki dla prosiąt suplementowano L-waliną na różnym poziomie. Zaobserwowano, że wraz ze wzrastającym poziomem waliny w diecie poprawiają się istotnie dzienne przyrosty masy ciała. Stwierdzono też, że zapotrzebowanie na strawną walinę w diecie u prosiąt wynosi 0,775%, tj. około 2,50 g rzeczywiście strawnej waliny na megakalorię energii metabolicznej dla prosiąt o masie ciała od 5 do 10 kg i 2,22 g dla prosiąt od 10 do 20 kg (Tabela 1).