Lech Nawrocki

Katedra Techniki Rolniczej i Leśnej

Politechnika Opolska

Technologie ściółkowe w chowie świń

Chów na ściółce zwierząt gospodarskich jest w naszym kraju bardzo popularny, niemal powszechny, zwłaszcza na niedużych fermach. Szacuje się, że ok. 80% polskich chlewni to budynki ze ściółkowym systemem utrzymania. Technologie te można podzielić na płytko ściółkowane o małym i dużym kącie nachylenia posadzki kojca oraz na tzw. głęboką ściółkę. Są one zróżnicowane, dające możliwość uzyskiwania dowolnej masy obornika oraz różnej jego jakości.

W chowie trzody chlewnej potrzeba 0,1–1,0 kg słomy/stanowisko w zależności od stosowanych technologii utrzymania. Aby obliczyć potrzebną ilość ściółki, najczęściej przyjmuje się zapotrzebowanie dobowe, tj.:

- dla warchlaków – 0,15 kg/sztukę

- dla tucznika – 0,3– 0,5 kg/sztukę

- dla lochy prośnej, remontowej i knura – 1,0 kg/sztukę.

Słoma używana do ścielenia powinna być czysta, sucha, nie spleśniała i nie budząca zastrzeżeń pod kątem wpływu na zdrowotność świń. Część słomy świnie chętnie zjadają, co korzystnie wpływa na sprawność przewodu pokarmowego, nie dopuszczając do zatwardzenia. Ma to szczególne znaczenie dla loch prośnych. Dlatego celowe jest przechowywanie słomy pod zadaszeniem lub okrywając ją folią (fot. 1).

Słoma pocięta na sieczkę poprawia efekt ścielenia i zwiększa zdolność wchłaniania płynów, powoduje jednak większe zapylenie powietrza. Inne ścioły, takie jak np. trociny z drzew iglastych, kora drzewna czy torf, winny być również suche, w miarę rozdrobnione i odpylone.

Płytka ściółka o małym kącie nachylenia posadzki (1,5-3,0%) to najczęściej jeszcze występujący sposób chowu w Polsce. Głównie stosowany jest w porodówkach i przy odchowie warchlaków. Jest systemem najbardziej pracochłonnym. Na bieżąco usuwa się z kojców obornik i ścieli się w nich świeżą słomą, tak żeby nie doprowadzać do mokrej i brudnej ściółki na całej powierzchni posadzek (fot. 2 i 3).

W trakcie sprzątania występuje niekorzystne działanie ruchu powietrza oraz nerwowość u świń. Usuwanie obornika trzeba przeprowadzać sprawnie, biorąc pod uwagę, że czynność ta zwiększa emisję szkodliwych gazów z przemieszczanego obornika. W kojcach z płytką ściółką autokarmniki umieszczane są przy ganku paszowym, a poidło przy kanale gnojowym.