Krzysztof Lipiński

Katedra Żywienia Zwierząt i Paszoznawstwa

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie 

Jakość mieszanek paszowych dla prosiąt

Sporządzając mieszanki paszowe dla prosiąt należy uwzględnić możliwości stosowania określonych pasz, zawartość składników pokarmowych, pobranie paszy, stopień rozwoju systemu trawiennego i czynniki wpływające na pH przewodu pokarmowego.

Zapotrzebowanie na energię

Wzrost prosiąt jest uzależniony od pobrania składników pokarmowych z paszą, co jest wynikiem łącznego efektu koncentracji składników pokarmowych i spożycia paszy. Wysoka strawność składników pokarmowych paszy jest głównym czynnikiem prowadzącym do zwiększenia pobrania paszy i poprawienia przyrostów masy ciała, bez wzrostu występowania biegunek. Strawność dawek jest funkcją strawności poszczególnych komponentów. Związana jest więc ściśle z rodzajem pasz i różnymi zabiegami technologicznymi, stosowanymi podczas produkcji mieszanek paszowych dla prosiąt.

Po urodzeniu prosięta pobierają siarę i mleko, które są głównym źródłem energii dla rozwijających się zwierząt. Ilość oraz jakość siary i mleka decydują o wynikach odchowu prosiąt. Przyczyną mniejszych przyrostów masy ciała prosiąt ssących jest ilość mleka produkowanego przez lochę oraz wielkość spożycia mleka przez prosięta. Produkcja mleka staje się limitująca dla prosiąt ssących w wieku ok. 8 - 10 dni, a różnica pomiędzy ilością produkowanego mleka i potrzebami prosiąt w późniejszym okresie stale się pogłębia. Z tego względu dokarmianie prosiąt powinno się rozpocząć już po pierwszym tygodniu, najpóźniej po 2 tyg. życia.

Możliwości zwiększenia pobrania energii i poprawy przyrostów masy ciała u prosiąt ssących należy poszukiwać w skarmianiu dodatkowych pasz. Wykorzystanie egzogennych źródeł energii w żywieniu prosiąt ssących (tłuszcz, węglowodany) jest jednak ograniczone, ponieważ mają one niedojrzały przewód pokarmowy.

Źródła energii

Skoncentrowanym źródłem energii jest tłuszcz. Wpływ dodatku tłuszczu na wyniki odchowu prosiąt zależy od jego wielkości, rodzaju i wieku prosiąt. Strawność tłuszczu jest istotnym czynnikiem decydującym o jego wykorzystaniu. Strawność tłuszczu mleka jest bardzo wysoka (>90%) i jest wyraźnie większa od dodawanego do mieszanek tłuszczu roślinnego i zwierzęcego. Strawność tłuszczu jest większa kiedy długość łańcucha węglowego jest mniejsza i/lub stopień nienasycenia jest wysoki. Kwasy nienasycone są lepiej trawione i absorbowane niż nasycone. Tłuszcze roślinne zawierają dużo nienasyconych kwasów tłuszczowych, charakteryzują się więc wyższą strawnością niż tłuszcze zwierzęce.