dr n. wet. Piotr Kołodziejczyk
Gniezno
Wewnętrzna ciepłota ciała – bardzo ważny element diagnostyki chorób świń
Świnie to zwierzęta stałocieplne, a ich średnia, fizjologiczna temperatura ciała wynosi około 38,5°C. U prosiąt jest ona dużo wyższa i u najmłodszych, kilkudniowych zwierząt może dochodzić nawet do 40°C, nie wzbudzając niepokoju..
U zwierząt starszych wraz z wiekiem prawidłowa wewnętrzna temperatura ciała obniża się i u loch i dorosłych knurów może wynosić nawet 37,5°C (tab. 1). Jednak w nierzadkich sytuacjach braku komfortu termicznego w chlewni zwierzęta tracą zbyt dużo ciepła lub mają problemy z jego oddawaniem na zewnątrz organizmu. Świnie pośród zwierząt gospodarskich są niezwykle wrażliwe na duże wzrosty temperatury, gdyż posiadając grubą warstwę tłuszczu podskórnego, mają ograniczone możliwości regulacji wewnętrznej ciepłoty ciała.
Większości chorobom, które występują u trzody chlewnej towarzyszy wzrost wewnętrznej temperatury ciała (tab. 2). W przypadku wielu jednostek chorobowych pojawienie się wzrostu temperatury jest pierwszym możliwym do zaobserwowania przez właściciela objawem klinicznym nadchodzących problemów (MMA). Ważnym jest zatem by w zapobieganiu tej chorobie rutynowym zabiegiem był częsty pomiar temperatury wewnętrznej ciała u loch w okresie okołoporodowym, co najmniej 2 razy dziennie rano i wieczorem przez kilka kolejnych dni po zakończonym porodzie. Pozwala to na szybkie podanie odpowiednio dobranych leków przeciwzapalnych i przeciwbakteryjnych w przypadku stwierdzenia wzrostu temperatury powyżej 39,3°C, a zatem, zanim choroba się rozwinie. W przypadku innych chorób, wzrost temperatury świadczyć może o podejrzeniu określonej choroby i jest tzw. objawem patognomicznym (charakterystycznym dla danej, ściśle określonej jednostki chorobowej) – różyca, pomór klasyczny świń, grypa.
Na wartość mierzonej temperatury ciała oprócz fizjologii u zdrowych zwierząt wpływ mogą mieć następujące sytuacje:
wiek zwierząt,
stan żywienia – temperatura wzrasta po odpasie,
fazy cyklu płciowego u loch,
temperatura w chlewni.
Podczas mierzenia wewnętrznej ciepłoty ciała można także zaobserwować u zwierząt występowanie dobowych wahań temperatury. Rano oraz późnym popołudniem wewnętrzna ciepłota ciała jest najwyższa w skali doby. Warto zatem pamiętać, by pomiarów dokonywać właśnie w tym czasie.
