Skróty wybranych artykułów z „Trzody Chlewnej” nr 10/2013

lek. wet. Paweł Wróbel

Specjalista Chorób Trzody Chlewnej i Rozrodu Zwierząt

Najczęściej spotykane zmiany skórne u świń

Skóra jest największym organem organizmu świni, który stanowi barierę pomiędzy zwierzęciem a środowiskiem zewnętrznym. Ochrona świni przed szkodliwym działaniem czynników fizycznych, chemicznych i mikrobiologicznych, spełnianie roli organu czuciowego, uczestniczenie w termoregulacji, syntezie witaminy D są jednymi z najważniejszych zadań skóry.

Wiele chorób trzody chlewnej przebiega ze zmianami w obrębie skóry. Niektóre jednostki chorobowe dotyczą skóry bezpośrednio i zmiany wywołane przez takie czynniki chorobowe nazywane są zmianami pierwotnymi skóry, natomiast część czynników chorobowych wywołujących choroby innych narządów manifestuje się dodatkowo zmianami skórnymi, dlatego też takie zmiany nazywane są zmianami wtórnymi skóry.

Do najczęściej spotykanych zmian skórnych należą te wywoływane przez czynniki:

1) bakteryjne, gdzie w warunkach terenowych dominuje wysiękowe zapalenie skóry EE – smoleń oraz syndrom martwicy uszu i ogona PNES.

a) Wysiękowe zapalenie skóry (Exudative epidermitis EE) – smoleń

Smoleń dotyczy głównie świń w wieku od kilku dni do około 8 tygodni życia. Starsze świnie mogą również chorować na wysiękowe zapalenie skóry, jednak zmiany chorobowe u tych zwierząt są znacznie bardziej ograniczone – miejscowe.

Jednostka chorobowa wywoływana jest przez gronkowca Staphylococcus hyicus, który stanowi naturalny składnik mikroflory skóry, jamy nosowej, napletka czy pochwy. Bakteria wytwarza szereg toksyn, które powodują uszkodzenie zdrowego naskórka.

Czynniki predysponujące do występowania smolenia:

- niedobory cynku i witamin,

- infekcje grzybicze,

- zarobaczenie (wszy, świerzb),

- pokąsania przez owady (muchy, meszki, komary),

- wyjałowienie skóry,

- kiepska higiena,

- nadmierna wilgotność i brak wentylacji,

- uszkodzenia skóry powstające w trakcie walk prosiąt (kiełki),

- spadek odporności,

- podatność genetyczna.

W warunkach praktyki terenowej smoleń, najczęściej spotyka się w sytuacji pojawienia się na fermie świerzbu lub dużej liczby prosiąt pochodzących od pierworódek, co związane jest głównie z niesystematycznym remontem stada i nagłym wprowadzeniem dużej ilości loszek do stada.