Skróty wybranych artykułów z "Trzody Chlewnej" nr 1/2014

Ryszard Pleskot

Wagi w gospodarstwie

Waga w gospodarstwie rolnym jest nieodzownym urządzeniem wyposażenia technicznego. Każdy producent rolny, niezależnie od rodzaju produkcji, zwierzęcej czy roślinnej, ma często styczność z operacją ważenia wyprodukowanych przez siebie płodów rolnych i żywca. Wagi przeznaczone są do ważenia (pomiaru masy) w następujących jednostkach: kilogram (kg), gram (g), miligram (mg), tona (t). Przepisy państwowe obligują w kraju wszystkich użytkowników do stosowania tych jednostek, które zostały opracowane na podstawie „Międzynarodowego Układu Jednostek Miar – SI”. Dopuszczają one pomiar masy tylko przez porównanie mas – ważonej i wzorcowej.

Podział wag

W zależności od systemu pomiaru wagi dzielimy na mechaniczne i elektroniczne.

Wagi mechaniczne są jeszcze stosowane w wielu gospodarstwach rolnych do ważenia masy. W wielu sytuacjach są niezastąpione, szczególnie tam, gdzie nie mogą być zastosowane wagi elektroniczne. Takie przypadki występują, gdy brak jest instalacji elektrycznej np. na polu, gdzie zbierane są płody rolne, które należy zważyć na miejscu. Obecnie wagi mechaniczne są wypierane przez wagi elektroniczne. Produkuje się ich ostatnio coraz mniej, ponieważ zastępują je nowocześniejsze i dokładniejsze wagi elektroniczne.

Wagi elektroniczne wykorzystują do pomiaru masy odpowiednie czujniki tensometryczne. Czujnik tensometryczny to najważniejszy zespół – serce każdej wagi elektronicznej, który przede wszystkim decyduje o dokładności pomiaru (ważenia).

Czujnik ten posiada rdzeń metalowy, do którego przymocowane są rezystory ze specjalnej folii (standardowo cztery), wyrównujące oporność w stanie zerowym. Przy pomocy rezystorów następuje pomiar naprężeń ściskających w rdzeniu i na tej podstawie uzyskuje się wynik zmiany napięcia pomiędzy wartością wejściową a wyjściową rezystorów. Odpowiednio wyskalowane różnice napięć są przesyłane do elektronicznego cyfrowego czytnika wagi. Czujniki tensometryczne wytwarzane są w różnych kształtach i wymiarach. Posiadają postać belki, walca lub formę esową, taką, aby łatwo można ją dopasować do konstrukcji zespołu pomiarowego. Mogą również być wyposażone w dodatkowe, bogatsze wyposażenie elektroniczne jak: wyświetlacz wielkogabarytowy, komputer, drukarka, program komputerowy do obsługi wagi, sygnalizację świetlną lub dźwiękową oraz czytnik identyfikacyjny kodu zwierzęcia. Zazwyczaj zasilane są z instalacji elektrycznej o napięciu 230 V.

Wagi w zależności od zastosowania w gospodarstwie dzielimy na:

- stołowe w gospodarstwie domowym,

- pomostowe,

- inwentarzowe,

- najazdowe do ciągników i przyczep,

- automatyczne.

Na fot. przedstawiono stołową wagę, która ma uniwersalne zastosowanie w gospodarstwie domowym. Służy do ważenia produktów spożywczych, również może być użyta np. do ważenia małych porcji witamin w indywidualnej mieszarce pasz treściwych gospodarstwa.