Krzysztof Lipiński
Katedra Żywienia Zwierząt i Paszoznawstwa
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Śruta poekstrakcyjna i makuch rzepakowy w żywieniu świń
Polska należy do czołowych producentów rzepaku. Z danych opublikowanych przez Główny Urząd Statystyczny wynika, że w minionym sezonie rzepak uprawiano na około 0,9 milionach hektarów, a całkowite zbiory oszacowano na 2,7 milionów ton. Średnie plony rzepaku (ozimego i jarego łącznie) kształtowały się na poziomie 29,8 dt/ha.
Rzepak jest w naszym kraju podstawowym surowcem dla zakładów przemysłu tłuszczowego (olejarskiego) oraz ważnym źródłem białka w żywieniu zwierząt w postaci śruty poekstrakcyjnej i makuchu, a ostatnio również nasion i oleju rzepakowego. Produkowana w Polsce śruta poekstrakcyjna i makuch rzepakowy pochodzą z odmian rzepaku podwójnie ulepszonego (tzw. 00), tzn. niskoerukowego i o obniżonej zawartości glukozynolanów (najniższa wartość spośród krajów UE). Śruta poekstrakcyjna i makuch rzepakowy są materiałami paszowymi powszechnie stosowanymi w żywieniu świń w Polsce. Pasze rzepakowe są najważniejszym po śrucie sojowej źródłem białka dla tej grupy zwierząt gospodarskich, a ich udział w mieszankach paszowych kształtuje się zwykle na poziomie 5–10%.
W procesie przerobu nasion rzepaku przy pozyskiwaniu oleju powstaje, jako produkt uboczny, śruta poekstrakcyjna charakteryzująca się stosunkowo dużą zawartością białka. Przy pozyskiwaniu oleju metodą wytłaczania powstaje natomiast makuch rzepakowy. Charakteryzuje się on nie tylko dużą zawartością białka, ale stanowi także cenne źródło łatwo dostępnej energii w postaci pozostałości oleju po procesie technologicznym…
