Mariusz Soszka
Doradca żywieniowy, Ostrówek

Jak i czym rozdrabniać surowce paszowe

Chcąc optymalnie wykorzystać potencjał genetyczny naszych świń tak, aby uzyskiwały one wysokie przyrosty dzienne, przy niskim zużyciu paszy, należy stosować prawidłowo zbilansowane mieszanki, oparte na dobrej jakości, odpowiednio przygotowanych i obrobionych komponentach. Prawidłowe przygotowanie poszczególnych komponentów mieszanki paszowej jest niemniej ważne niż jej skład analityczny i komponentowy, ponieważ ułatwia pełne wykorzystanie możliwości trawiennych przewodu pokarmowego, dzięki czemu składniki pokarmowe pochodzące z mieszanki stają się lepiej przyswajalne. Rozdrobnienie ułatwia także pobranie paszy i homogenne wymieszanie poszczególnych składników mieszanki.

Aby świnia mogła pobrać optymalną ilość mieszanki paszowej oraz maksymalnie wykorzystać dostarczone wraz z nią do organizmu składniki pokarmowe, komponenty wchodzące w skład mieszanki powinny być podane w odpowiedniej formie, a więc prawidłowo rozdrobnione. W świetle definicji rozdrobnienie jest to proces polegający na podziale materiału paszowego na mniejsze cząstki przy zastosowaniu elementów rozdrabniających maszyn. Rozdrabnianie jest jedną z podstawowych czynności, której poddawane są prawie wszystkie komponenty wchodzące w skład mieszanek dla świń. Dla większości producentów, którzy przygotowują mieszanki we własnym zakresie proces rozdrabniania nie jest niczym szczególnym, ponieważ wykonywany jest przez nich od wielu lat w niezmieniony sposób, jak się jednak okazuje, często nie do końca prawidłowy. Prawidłowe rozdrobnienie bezpośrednio wpływa na homogenność mieszanki, wielkość jej pobrania oraz stopień wykorzystania przez zwierzęta dostarczonych wraz z nią składników pokarmowych, a więc stanowi element bezpośrednio wpływający na efekty produkcyjne osiągane w chowie świń, dlatego warto się zastanowić czy akurat w naszej paszarni rozdrabnianie prowadzone jest w odpowiedni sposób.

Rozdrabnianie dawniej i dziś
Rozdrabnianie komponentów paszowych stosowane jest od wieków. Dawniej, gdy w żywieniu świń wykorzystywane były nagminnie pasze objętościowe typu zielonki, siano, słoma głównym celem rozdrabniania było ułatwienie zwierzętom pobrania paszy, zmniejszenie strat związanych z rozrzucaniem pasz oraz ułatwienie mieszania np. traw ze śrutami tak, aby oba te komponenty zostały pobrane w odpowiedniej ilości. Rozdrobnione na długość ok. 3 cm pasze objętościowe były znacznie chętniej pobierane niż te same pasze nierozdrobnione, do tego zwierzęta nie roznosiły ich po kojcu, a więc straty były mniejsze. Gnieceniu i siekaniu poddawane były także pasze okopowe np. buraki, czy parowane ziemniaki. Czynności te również miały na celu zwiększenie ich pobrania, ponieważ, jak się okazuje, źle ugniecione ziemniaki nie były do końca wyjadane z koryt, a rozgniecione prawidłowo już były.