Zbigniew Domagalski

Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach

Oddział w Poznaniu

Postępowanie z ziarnem po żniwach

Jak co roku, w okresie żniw powracają problemy związane ze zbiorem i zagospodarowaniem olbrzymiej masy ziaren. Najwięcej zebranego ziarna, 59-73%, średnio rocznie 66,5% zbiorów własnych przeznacza się na pasze.

Zebrane ziarno zbóż bez względu na jego przeznaczenie musi spełniać określone wymagania jakościowe, tzn. powinno być dojrzałe, zdrowe, dobrze wykształcone, o swoistym zapachu i kolorze, beż zapachu stęchłego, fermentacji, bez objawów zjełczenia, pleśni i bez porażenia szkodnikami zbożowymi. Ziarno to nie powinno być bardziej wilgotne niż 14%, a zawartość zanieczyszczeń nie może przekroczyć 6%. Temperatura ziarna nie powinna przekraczać 17°C.

Wobec tak sformułowanych wymagań konieczne jest dostosowanie magazynów w gospodarstwach do szybkiego i zmechanizowanego odbioru ziarna oraz wyposażenia ich w maszyny i urządzenia niezbędne do przyjęcia ziarna luzem oraz do jego zabezpieczenia i zmagazynowania.

Zebrane kombajnem ziarno, często o wilgotności 14% i temperaturze powyżej 17°C, jest nieprzydatne do przechowywania i dlatego przed zmagazynowaniem powinno być poddane konserwacji.

Czym przeładować zboże?

Trudno wyobrazić sobie ręczny przeładunek wielu ton zbóż lub przenoszenie ziarna na strych, podczas gdy szybko trzeba odebrać je od wydajnych kombajnów i rozładować w punkcie przyjęciowym. Bezproblemowe przyjęcie ziarna z pola zależy głównie od odpowiednio zaprojektowanych rezerw w punkcie przyjęcia. Kosz przyjęciowy powinien być dłuższy o 2 m od najdłuższej przyczepy i powinien pomieścić przynajmniej jeden transport ziarna. Kosze przyjęciowe wykonane z blachy powinny mieć gładkie i nachylone pod odpowiednim kątem ściany. Przenośniki przyjmujące ziarno powinny mieć taką wydajność, która umożliwi szybkie odbieranie ziarna. W praktyce stosowane są:

- przenośniki ślimakowe (śrubowe),

- pneumatyczne,

- kubełkowe,

- zgarniakowe typu redler.

W gospodarstwach najczęściej stosuje się przenośniki ślimakowe i pneumatyczne. Przenośniki ślimakowe mają prostą budowę i umożliwiają prostoliniowe przemieszczanie ziarna, co w pewnym stopniu ogranicza ich zastosowanie. Prosta konstrukcja ma wpływ na ceny, które są do zaakceptowania również przez właścicieli małych gospodarstw.

Zaletami przenośników ślimakowych są łatwość obsługi i konserwacji oraz niski koszt eksploatacji. Można nimi transportować zboże w magazynach płaskich oraz w silosach z dnem płaskim i stożkowym.