Mariusz Soszka1, Agata Karpowicz2

1Doradca żywieniowy, Ostrówek

2Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Karniowicach

Uprawa soi w warunkach polskich

Białko, obok energii stanowi jeden z najdroższych składników pokarmowych niezbędnych do wzrostu i prawidłowego funkcjonowania każdego organizmu. Analizując rynek surowców paszowych, najczęściej używanym materiałem paszowym, typowo białkowym, szczególnie w mieszankach dla świń i drobiu, jest soja i produkty z niej uzyskiwane.

Notowany od wielu lat spadek opłacalności produkcji świń niejako wymusił na producentach konieczność poszukiwania możliwości tańszego produkowania świń. Jedną z podstawowych możliwości, które wpływają na ograniczenie kosztów produkcji jest dokładne bilansowanie dawek i mieszanek paszowych, uwzględniające w recepturach materiały paszowe bogate w białko, charakteryzujące się wysokim udziałem aminokwasów egzogennych oraz ich wysoką strawnością i przyswajalnością. Dziś niewiele osób jest w stanie wyobrazić sobie intensywną produkcję świń bez stosowania prawidłowo zbilansowanych mieszanek, w których składzie, oprócz zbóż, olbrzymią część stanowią śruty poekstrakcyjne, w tym poekstrakcyjna śruta sojowa, najczęściej GMO. Coraz częściej w recepturach mieszanek pojawiają się także pełnotłuste nasiona soi, które poddane obróbce znacząco podwyższają udział energii, białka oraz cennych aminokwasów i składników mineralnych. Dobrze zbilansowane dawki pokarmowe i mieszanki paszowe, oparte na dobrej jakości komponentach umożliwiają uzyskanie optymalnych efektów produkcyjnych, określonych liczbą prosiąt odchowanych od lochy, ich zdrowiem, przyrostami masy ciała i zużyciem paszy, a także produkcję surowca, który spełni oczekiwania przetwórców i konsumentów.

Coraz więcej soi z Ameryki

Według raportów opublikowanych przez Oil World, dotyczących światowej produkcji i sprzedaży soi, państwa należące do czołówki największych eksporterów, czyli Stany Zjednoczone, Argentyna, Brazylia oraz Paragwaj w pierwszych 7 miesiącach sezonu 2013/2014 wyeksportowały łącznie ponad 60 mln ton soi. W porównaniu do analogicznego okresu w sezonie 2012/2013 stanowi to wartość większą o 16,4 mln ton.

Do największych odbiorców soi w sezonie 2013/2014 należały Chiny, których udział w światowym imporcie soi wynosi 67% oraz Unia Europejska, z udziałem 11%. Według Oil World, przyczynami większego popytu na soję w krajach UE były m.in. niewystarczająca podaż śruty sojowej w Europie, utrzymujące się korzystne marże na przerobie soi oraz niższy od oczekiwanego przerób rzepaku w końcówce sezonu 2013/2014.